Mając na względzie częste przypadki realizowania znamion czynu zabronionego stypizowanego w art. 62 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, a także często nieznaczną społeczną szkodliwość tych czynów oraz brak celowości w karaniu we wszystkich przypadkach posiadania substancji niedozwolonych, ustawodawca w 2001 r. do ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii wprowadził art. 62a, który pozwala na umorzenie postępowania w określonych przypadkach również przed wszczęciem śledztwa lub dochodzenia.

 

Możliwość taką przewiduje właśnie art. 62a Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, który stanowi:

 

„Jeżeli przedmiotem czynu, o którym mowa w art. 62 ust. 1 lub 3, są środki odurzające lub substancje psychotropowe w ilości nieznacznej, przeznaczone na własny użytek sprawcy, postępowanie można umorzyć również przed wydaniem postanowienia o wszczęciu śledztwa lub dochodzenia, jeżeli orzeczenie wobec sprawcy kary byłoby niecelowe ze względu na okoliczności popełnienia czynu,
a także stopień jego społecznej szkodliwości.”

 

Z treści przedmiotowego przepisu wynika, że możliwość umorzenia postępowania uzależniona jest od trzech przesłanek:

 

  • substancja zabroniona była przeznaczona wyłącznie do własnego użytku,
  • sprawca posiadał jej nieznaczną ilość,
  • orzeczenie wobec sprawcy kary byłoby niecelowe ze względu na okoliczności popełnienia czynu, a także stopień jego społecznej szkodliwości.

 

Z powyższego wynika, iż nie tylko ilość posiadanej przez sprawce substancji zabronionej ma znaczenie w sprawie lecz jest to jeden z czynników, który może warunkować możliwość umorzenia postępowania.

 

Ponadto należy wskazać, że w przepisach nie znajdziemy jednoznacznego objaśniania odnośnie ilości środka, o której można by powiedzieć, że jest to ilość nieznaczna, brak jest określenia wyraźnej granicy, co powoduje, że wyznaczenie takiej granicy jest raczej uznaniowe.

 

Przyjmuje się, że ilość nieznaczna, to taka ilość, którą może odurzyć się jednorazowo bądź maksymalnie dwukrotnie sprawca.

 

Oczywiście ilości te mogą się od siebie różnić, w zależności, jakie środki będzie posiadał sprawca (jaki rodzaj substancji zabronionej).

 

Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 4 października 2000 r. „jest to ilość niewielka, odpowiadająca doraźnym potrzebom uzależnionego, to jest odczuwanemu współcześnie głodowi narkotycznemu, jedna, dwie porcje, lecz nie ilość od tego większa, choćby zgromadzono ją w przewidywaniu przyszłych potrzeb”. Dodatkowo, z okoliczności sprawy powinno jednoznacznie wynikać, że owa ilość narkotyków jest przeznaczona do skonsumowania przez ich posiadacza (na własny użytek).

 

Bardziej złożoną kwestią jest ustalenie czy w danej sprawie okoliczności czynu i stopień społecznej szkodliwości wskazują, iż ukaranie sprawcy byłoby niecelowe.

 

W pewnym uproszczeniu można uznać, że chodzi tu o przypadki kiedy sprawca posiadał narkotyk w sposób, który nie był jakkolwiek odczuwalny dla otoczenia, w szczególności nie stwarzał zagrożenia dla porządku prawnego. Z całą pewnością istotną kwestią każdorazowo będzie miejsce ujawnienia narkotyków lub dopalaczy (jeśli będzie to np. impreza masowa, wówczas stopień społecznej szkodliwości czynu będzie z pewnością oceniony jako wyższy niż znikomy.

 

Decyzja o umorzeniu postępowania może zapaść zarówno przed jego formalnym rozpoczęciem jak również po jego wszczęciu. W przypadku gdy postępowanie zostanie już wszczęte, najkorzystniejsze dla podejrzanego będzie przekonanie organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze, że zachodzą wszystkie przesłanki do umorzenia postępowania właśnie na tym etapie, wykazując zasadność zastosowania omawianej instytucji.

 

Jeśli potrzebujesz profesjonalnej pomocy w sprawie o posiadanie narkotyków - skontaktuj się z naszą Kancelarią i umów się na spotkanie

 

 prawnik bemowo