Odpowiedzialność sprawcy wypadku komunikacyjnego – aspekty karne i cywilne

 

Wypadek komunikacyjny to zdarzenie, które może mieć poważne konsekwencje – zarówno dla osób poszkodowanych, jak i dla jego sprawcy. Warto pamiętać, że odpowiedzialność za takie zdarzenie może kształtować się na dwóch płaszczyznach: karnej i cywilnej. Zanim jednak przejdziemy do szczegółów, warto ustalić, czym w świetle przepisów prawa jest wypadek komunikacyjny i kiedy powstaje odpowiedzialność sprawcy.

 

Kiedy mamy do czynienia z wypadkiem komunikacyjnym?

 

Nie każda kolizja drogowa jest wypadkiem w rozumieniu prawa karnego. Wypadkiem komunikacyjnym w rozumieniu art. 177 § 1 Kodeksu karnego jest zdarzenie, w którym inna osoba doznaje obrażeń ciała trwających dłużej niż 7 dni, a jego przyczyną jest naruszenie zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym – choćby nieumyślne. Przepis ten znajduje zastosowanie niezależnie od tego, czy sprawca celowo złamał przepisy, czy zrobił to przypadkowo – istotne jest bowiem samo naruszenie zasad i jego skutki.

 

Wypadek „średni” i „ciężki” – co to oznacza?

 

Ustawodawca rozróżnia dwa podstawowe rodzaje wypadków:

 

  • Wypadek średni – to taki, którego skutkiem są obrażenia określone w art. 157 § 1 k.k., a więc naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający powyżej 7 dni (ale niebędący ciężkim uszczerbkiem),
     
  • Wypadek ciężki – to zdarzenie skutkujące śmiercią lub ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu, zdefiniowanym w art. 156 § 1 k.k. (np. trwałe kalectwo, choroba nieuleczalna, znaczne zeszpecenie).
     

Za wypadek średni grozi kara pozbawienia wolności do 3 lat, zaś za wypadek ciężki – od 6 miesięcy do 8 lat.

 

Nieumyślność nie oznacza braku winy

 

Często sprawca wypadku nie zamierza wyrządzić szkody. Mimo to ponosi odpowiedzialność, jeśli mógł przewidzieć skutki swojego działania. Przykładowo – kierowca, który przekracza prędkość z pośpiechu lub nieuwagi, a w wyniku tego powoduje wypadek, działa nieumyślnie, ale ponosi odpowiedzialność z art. 177 k.k.

 

Szczególny przypadek – wypadek z udziałem osoby najbliższej

 

Zgodnie z art. 177 § 3 k.k., jeżeli poszkodowanym w wypadku średnim jest wyłącznie osoba najbliższa (np. małżonek, dziecko, rodzic), to postępowanie karne może zostać wszczęte wyłącznie na jej wniosek. W przypadku wypadków ciężkich – niezależnie od więzi między sprawcą a ofiarą – postępowanie wszczynane jest z urzędu.

 

Odpowiedzialność cywilna sprawcy

 

Oprócz odpowiedzialności karnej, sprawca wypadku ponosi także odpowiedzialność cywilną – przede wszystkim za naprawienie szkody majątkowej i niemajątkowej. Może to oznaczać m.in. konieczność pokrycia kosztów naprawy pojazdu, leczenia, rehabilitacji, a także wypłatę zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

W praktyce roszczenia cywilne są zwykle kierowane do ubezpieczyciela OC sprawcy, który wypłaca odszkodowanie i zadośćuczynienie w granicach sumy gwarancyjnej.

 

Podsumowanie

 

Spowodowanie wypadku komunikacyjnego – nawet nieumyślnie – może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych. Od chwili nieuwagi, brawury lub naruszenia zasad ruchu drogowego może zależeć nie tylko odpowiedzialność karna, ale także dalsza sytuacja życiowa i finansowa sprawcy.

 

W takich przypadkach pomocny może okazać się profesjonalny pełnomocnik, który pomoże w ocenie sprawy, doradzi, jak najlepiej działać, i podejmie działania zmierzające do złagodzenia skutków zdarzenia – zarówno przed sądem karnym, jak i cywilnym.

 

ADWOKAT WARSZAWA

tel. 696599733